EYESMYTH SESSION IX - ภัทรสิริ อภิชิต
‘ขนมปัง’ เพียงได้ยินคำคำนี้ คุณนึกถึงอะไร?
ท่ามกลางตัวเลือกอาหารมากมายในท้องตลาด เชื่อว่าหลายคนน่าจะเลือกเจ้าก้อนแป้งสีน้ำตาลเนื้ออ่อนนุ่มเป็นของกินระหว่างวัน เพราะขนมปังเป็นอาหารที่หาซื้อง่าย สะดวก อร่อย ทานได้ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ และทานได้ทุกที่ทุกเวลา ทำให้ขนมปังกลายเป็นอาหารที่คนทั่วโลกหลงรัก
คุณเล็ก - ภัทรสิริ อภิชิต ก็เป็นอีกคนหนึ่งที่ชอบทานขนมปังเป็นชีวิตจิตใจ เธอคือหญิงสาวที่มีรอยยิ้มอบอุ่น มีประสบการณ์การทำงานหลากหลายในสายสื่อสารมวลชน เคยเป็นบรรณาธิการฝ่ายสถาปัตยกรรมและตกแต่งภายในของสำนักพิมพ์บ้านและสวนในเครืออมรินทร์พรินติ้งแอนด์พับลิชชิง ซึ่งเธอไม่เพียงหลงใหลในรสชาติของขนมปังเท่านั้น แต่ยังหลงเสน่ห์จนกลายเป็นคนทำขนมปังจากยีสต์ธรรมชาติด้วยตัวเอง ภายใต้แบรนด์เล็กๆ ที่ชื่อว่า Young Lek Bread หรือ โรงอบขนมปังยังเล็ก
“Young Lek Bread วางตัวเองเป็นขนมปังสามัญประจำบ้าน หมายถึงเป็นขนมปังที่มีติดครัว เด็กก็ทานได้ ผู้ใหญ่ก็ทานดี และเป็นขนมปังที่ดีต่อสุขภาพทุกคน เวลามีขนมปังในบ้านก็อุ่นใจดีนะ เวลาหิว ก็หยิบมากินได้เลย”
EYESMYTH มีโอกาสเดินทางไปคุยกับเธอถึงโรงอบขนมปังย่านลาดพร้าว ในฐานะลูกค้าคนสำคัญคนสุดท้ายของโปรเจกต์ครบรอบ 9 ปี EYESMYTH SESSION IX เพียงแค่เดินเข้าไป กลิ่นหอมๆ ของขนมปังทักทายพวกเราก่อนที่คุณเล็กจะเอ่ยปากทักทายเราเสียอีก
ไม่รอช้า ตามกลิ่นหอมอุ่นๆ ของขนมปังโฮมเมดที่เพิ่งออกจากเตาไปกับเรา แล้วดำดิ่งไปกับรสชาตินุ่มๆ ของชีวิตนักอบขนมปังคนนี้ พร้อมบทสนทนาหอมกรุ่นในบรรทัดถัดไป
ความทรงจำเมื่อครั้งยังเด็ก Young Lek
ว่ากันว่าหากมนุษย์เราชื่นชอบอะไรสักอย่างในช่วงวัยเด็ก ความชอบนั้นจะเป็นแรงผลักดันที่จะส่งผลต่อเส้นทางในอนาคต
คุณเล็กเองก็เช่นกัน เธอมีความทรงจำกับขนมปังมาตั้งแต่วัยเด็ก จนกลายเป็นแรงบันดาลใจชั้นดีที่ทำให้เธอลุกขึ้นมาทำแบรนด์ขนมปังโฮมเมด
“ทุกอย่างที่เราทำในตอนนี้ เราได้รับแรงบันดาลใจมาจากตอนที่เรายังเป็นเด็ก ตอนที่เราอยู่บ้านอยู่กับคุณพ่อคุณแม่แล้วทานขนมปังด้วยกัน สิ่งนั้นคือแรงบันดาลใจที่ฝังอยู่ในตัวเรา พอโตก็จะผูกพันกับสิ่งเหล่านี้ พอมาทำงาน ก็เลือกทำงานที่เราผูกพัน”
ก้อนแป้งนุ่มๆ จึงเป็นอาหารประจำครอบครัว เป็นอาหารที่คนกินกันทั้งบ้าน คุณเล็กถึงขนาดบอกกับเราว่า ขนมปังเป็นตัวแทนความรักของที่บ้านเลยทีเดียว
เวลาผ่าน จากความชอบที่สั่งสมเป็นประสบการณ์ บวกกับนิสัยส่วนตัวที่หมั่นเรียนรู้และลองทำอะไรใหม่ๆ เสมอ คุณเล็กจึงเริ่มศึกษาการทำขนมปังอย่างจริงจัง โดยเริ่มจากการทำขายเป็นงานอดิเรกตามเทศกาลต่างๆ ก่อนจะพัฒนาเป็นแบรนด์ขนมปังโฮมเมดที่ชื่อ Young Lek Bread
เหตุผลที่เธอใช้ชื่อร้าน “ยังเล็ก” มาจากหลายๆ ปัจจัย โดยเริ่มจากเธออยากให้แบรนด์มาจากชื่อเล่นของตัวเอง ต่อมาคือรสนิยมของเธอที่ใส่ใจคุณภาพมากกว่าปริมาณ
แต่ปัจจัยประการสำคัญที่สุดก็คือ ความรู้สึกว่าตัวเองยังเป็นมีความเป็นเด็กซุกซ่อนอยู่ภายใน
“เราชอบความรู้สึกที่ไม่ต้องเป็นผู้ใหญ่มาก ชอบการเรียนรู้ และชอบทำอะไรใหม่ๆ อยู่ตลอดเวลา เพราะฉะนั้นความรู้สึกยังเล็กก็คือเรายังเป็นเด็กได้ตลอดนั่นเอง”
ข้อดีของความเป็นเด็กคือจะสงสัยใคร่รู้ตลอดเวลา ถือเป็นแต้มต่อกว่าผู้ใหญ่ที่มักทำตัวรู้ไปหมดทุกอย่าง ซึ่งหลังจากได้ลงมือศึกษาการทำขนมปังจริงๆ จังๆ คุณเล็กก็พบว่า ขนมปังบนโลกนี้มีหลากหลายรูปแบบ และมีกระบวนการทำมากกว่าที่คิด
สิ่งมีชีวิตเล็กๆ ที่เรียกว่า ยีสต์ธรรมชาติ
แนะนำอย่างสั้นๆ ‘ยีสต์’ ก็คือจุลินทรีย์ขนาดเล็กที่พบเจอได้ทั่วไปในธรรมชาติ ทั้งในดิน อากาศ ต้นไม้ พืชผักผลไม้ หรือแม้กระทั่งฝ่ามือของเรา โดยเป็นส่วนประกอบสำคัญที่ทำให้เนื้อแป้งขนมปังขึ้นฟู ซึ่งปกติตามร้านขนมปังทั่วไปมักจะใช้ยีสต์สำเร็จรูปเป็นส่วนประกอบ
แต่สำหรับคุณเล็ก เธอสนใจใช้ยีสต์ธรรมชาติผ่านการเพาะเลี้ยงด้วยตัวเอง เพราะส่วนประกอบจากธรรมชาติมีประโยชน์ในเชิงคุณค่าทางอาหารสูง ผ่านกระบวนการหมักที่เธอเป็นคนควบคุมคุณภาพเองทั้งหมด
“ขนมปังจากยีสต์ธรรมชาติจะกินง่ายกว่า ย่อยง่ายกว่า ไม่ทำให้กระเพาะอาหารทำงานหนัก เพราะการหมักจะเกิดแบคทีเรียดีที่จะช่วยย่อยโมเลกุลของแป้งให้เราก่อนกิน ทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมสารอาหารต่างๆ ได้ดีกว่า นอกจากนี้ยังมีค่าดัชนีน้ำตาล (Glycemic index) ต่ำ ฉะนั้นขนมปังจากยีสต์ธรรมชาติจึงมีประโยชน์มากกว่า”
อีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้ขนมปังยีสต์ธรรมชาติแตกต่างจากขนมปังทั่วไปก็คือรสชาติและเนื้อสัมผัสที่ซับซ้อน ซึ่งแน่นอนว่าความอร่อยเป็นสิ่งที่อธิบายไม่ได้ด้วยตัวอักษร แต่หลังจากที่ได้ลองกินแล้วก็ค้นพบว่า ขนมปังยีสต์ธรรมชาติอร่อยกว่าขนมปังทั่วไปอย่างเห็นได้ชัด
“ข้อสังเกตหนึ่งคือเนื้อสัมผัสของขนมปังยีสต์ธรรมชาติมีความแน่น เนียนละเอียด และเคี้ยวสนุก ต่างจากขนมปังปกติที่เนื้อสัมผัสบางเบา กัดแล้วละลายหายไป นั่นแหละคือขนมปังที่อร่อยสำหรับเรา”
และเมื่อคุณเล็กหลงเสน่ห์ยีสต์ธรรมชาติ หลังจากนั้นคุณเล็กก็ไม่เคยแตะต้องยีสต์สำเร็จรูปอีกเลย
ใจเล็กๆ ที่แฝงอยู่ในของโฮมเมด
“เวลาเราทำงานด้วยมือ มันทำให้เราเกิดสมาธิ”
นี่คือคำตอบของคุณเล็กเมื่อเราถามถึงเสน่ห์ของการทำขนมปังโฮมเมด
“ช่วงเวลาที่เราเกิดสมาธินั้นมันเป็นช่วงเวลาที่เราเพลิดเพลินแล้วมีความสุขมันทำให้เราสามารถลืมความกังวล ลืมความเหงา ลืมความเศร้า ลืมเรื่องอื่นๆ ที่มันวุ่นวายอยู่ภายนอก เมื่อเราทำงานกับมือของเรา ทำให้เราโฟกัสอยู่กับตรงนั้น มันเหมือนการทำสมาธิเลยนะ”
แต่นั่นไม่ใช่ความพิเศษอย่างเดียวที่คุณเล็กกล่าว เธอยังมองในฐานะผู้บริโภคสินค้าโฮมเมด/แฮนด์เมดว่า การได้รู้ว่าใครเป็นคนทำ ผู้บริโภคจะสัมผัสถึงความใส่ใจของผู้ผลิตมากกว่าสินค้าจากโรงงานนั่นเอง
“เราเองก็เป็นผู้บริโภคด้วย เวลารู้ว่าใครเป็นคนทำของให้กับเรา ของสิ่งนั้นก็จะมีความพิเศษมากขึ้น ทำให้เรารู้สึกดี มีคุณค่า และมีความผูกพัน นั่นคือคุณค่าที่เราอยากมอบให้ลูกค้าเช่นกัน”
ไม่ต่างอะไรกับแว่นตาที่คุณเล็กสวมใส่อยู่ที่เป็นสินค้าแฮนด์เมดเหมือนกัน เธอเล่าให้ฟังว่าตัวเองตามหาแว่นตาที่เหมาะสมกับตัวเองมานาน จนกระทั่งได้รู้จัก EYESMYTH ที่นำแว่นตาแฮนด์เมดเข้ามาจำหน่ายในไทย โดยคุณเล็กเลือกแว่น OG x Oliver Goldsmith รุ่น Architect เป็นอันแรก ตามมาด้วย MeganeRock แว่นแฮนด์เมดจากญี่ปุ่นที่เธอติดตามาจาก Instagram
“เราว่าแว่นสะท้อนรสนิยมของคนใส่นะ พอเลือกแว่นดีๆ สักอันมาประดับบนใบหน้า ก็ทำให้เราดูดีขึ้นอย่างประหลาด”
อดีตบรรณาธิการคนนี้เปรียบเทียบการใส่แว่นตากับการออกแบบหนังสือสักเล่มที่มีการปั๊มทองบนปก เพราะจากหนังสือธรรมดาๆ ก็ทำให้หนังสือเล่มนั้นดูพิเศษขึ้นมาทันที
“ในชีวิตประจำวันเราไม่แต่งหน้า เป็นคนเซอร์ๆ ใส่เสื้อผ้าไม่เรียบ คือเราเป็นคนที่แต่งตัวแมนๆ ไม่ได้ใส่เครื่องประดับเยอะ พอใส่แว่นอันนี้มันก็เหมือนเป็นการปั๊มทองให้ตัวเองนิดนึง (หัวเราะ)”
สิ้นเสียงหัวเราะ เรามองเห็นรอยยิ้มเล็กๆ ผ่านดวงตาของเธอ
การเติบใหญ่ต่อไปของ Young Lek
ความสุขในวันนี้ของคุณเล็กแสนจะเรียบง่าย คือการตื่นเช้าขึ้นมาทำขนมปังแบบพอดีสั่ง และทำงานอื่นในช่วงบ่าย ซึ่งปัจจุบันนี้เธอเองก็ยังมองว่าการทำขนมปังเป็นงานอดิเรกอย่างหนึ่งเท่านั้น
แต่สิ่งที่เราสงสัยคือ มีโอกาสเป็นไปได้ไหมถ้า Young Lek Bread จะเติบโตเป็นร้านเบเกอรี่ขนาดใหญ่กว่านี้?
“เราไม่เคยคิดจะยึดการทำขนมปังเป็นอาชีพ” เธอตอบกลับมาทันที “เรายังมีความสุขกับการขนมปังที่บ้าน และทำงานอื่นๆ ไปด้วย”
นั่นก็เพราะคุณเล็กไม่ได้ตั้งใจสร้างแบรนด์มาตั้งแต่ต้น เธอจึงมีความสุขกับการทำขนมปังตามออร์เดอร์มากกว่า แต่อนาคตอะไรก็เกิดขึ้นได้ ถ้ามีโอกาสเปิดร้าน ร้านนั้นก็ต้องเป็นร้านที่เธอรักมากๆ
“เราไม่ชอบวางแผนระยะยาว เพียงแต่เราอยากเตรียมพร้อมไว้ สิ่งที่เราเตรียมพร้อมก็คือ เราอยากฝึกฝนตัวเองให้เป๊ะขึ้น เก่งขึ้น เข้าใจเรื่องการทำขนมปังมากขึ้นกว่านี้”
สิ่งที่เธอกำลังเรียนรู้ตอนนี้ก็คือการเลือกใช้วัตถุดิบทุกอย่างในประเทศ ไม่ว่าจะเป็นเกลือ ไข่ น้ำมัน ชีส เนย ฯลฯ ซึ่งทั้งหมดต้องเป็นของธรรมชาติเท่านั้น ภายใต้แนวคิดธุรกิจแบบยั่งยืน
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่หายากที่สุดในตอนนี้ก็คือวัตถุดิบหลักอย่าง ‘แป้ง’ นั่นเอง
“แป้งสาลีส่วนใหญ่จะปลูกในเมืองหนาว แต่ในไทยตามดอยต่างๆ ก็เริ่มมีการปลูกแบบอินทรีย์บ้างแล้ว เพียงแต่ว่าโปรตีนไม่สูง กลูเตนไม่ค่อยเยอะ ทำให้เป็นข้อจำกัดอยู่บ้าง แต่เราเชื่อว่าในอนาคตมันจะเวิร์ค แป้งสาลีในประเทศไทยจะไปถึงในจุดที่ใช้ได้ 100%”
ทั้งหมดนี้ก็เพราะคุณเล็กอยากสนับสนุนวัตถุดิบที่ผลิตในประเทศ และเชื่อว่าในประเทศก็สามารถผลิตวัตถุดิบที่ดีได้เหมือนกัน
“เราจะหาวัตถุดิบที่ดีในบ้านต่อไป และนั่นคือเป้าหมายของเรา”
ทศพล เหลืองศุภภรณ์ - Team Head
สหธร เพชรวิโรจน์ชัย - Interviewer
รณกร เจริญกิตติวุฒ - Photographer
ธนาภิวัฒน์ ปิยวัจน์เดชา - Video & Editor